گوگل دیپمایند با همکاری دانشگاهیان مدلی به نام «Aeneas» معرفی کرده که هدف آن خواندن و بازسازی کتیبههای سنگی روم باستان است. بسیاری از این سنگنوشتهها در طول هزاران سال آسیب دیدهاند و حروف و واژههای آنها از بین رفته است. مدل Aeneas با استفاده از یادگیری ماشین تلاش میکند این شکافها را پر کند و اطلاعات دقیقی دربارهٔ قدمت و محل پیدایش هر کتیبه ارائه دهد.
این سیستم به سه پرسش اصلی پاسخ میدهد: اول، چه متن یا حروفی در بخشهای از دسترفته وجود داشته است؟ دوم، این نوشته در چه بازهای از زمان ساخته شده است؟ و سوم، کتیبه متعلق به کدام منطقه از امپراتوری روم است؟ Aeneas برای این کار از مجموعهای متشکل از حدود 200 هزار کتیبه آموزش دیده است و میتواند حتی ارتباطات ظریف میان سبک نوشتار و جغرافیا را تشخیص دهد.
ویژگیهای کلیدی Aeneas عبارتند از:
– بازسازی متنهای ناقص و پیشنهاد چند گزینه برای حروف یا کلمات گمشده.
– تعیین بازهٔ زمانی (حدودی) ساخت کتیبه با دقتی بالاتر از روشهای سنتی.
– تشخیص منطقهٔ جغرافیایی و حتی شهر احتمالی بر اساس سبک حروف و زبان.
– امکان ترکیب این سه ویژگی برای کمک به باستانشناسان در یافتن ارتباطهای جدید.
– آموزش دیده بر روی یک پایگاه داده گسترده و در حال بهبود با دادههای تازه.
به گفتهٔ پژوهشگران، این مدل قرار نیست جایگزین متخصصان شود؛ بلکه ابزاری کمکی است که میتواند فرآیند خواندن و طبقهبندی کتیبهها را تسریع کند و سرنخههایی تازه برای مطالعهٔ تاریخ روم باستان فراهم آورد.






